Gen Z là gì? Từ độ tuổi nào?
Gen Z years (thế hệ Z) là thuật ngữ chỉ nhóm người từ độ tuổi 9-26 tuổi, được sinh trong khoảng thời gian từ năm 1995 đến 2012.
Gen Z viết tắt của từ Generation Z, còn được gọi bằng nhiều các tên khác như Gen Z years, Generation Z, iGen, Gen Tech, Net Gen, thế hệ Internet, Plurals, Zoomers, Digital Natives, iGeneration, Neo-Digital Natives, Post millennials, Gen Wii, Founders, Homeland Generation, hay hậu Millennials…
Tuy nhiên, có không ít ý kiến cho rằng Gen Z chỉ nhóm người từ độ tuổi 6-24, là những người sinh từ 1997 đến 2015.
Theo thống kê mới nhất, trên thế giới hiện có khoảng 2,6 tỷ người thuộc thế hệ Z years, chiếm khoảng 1/3 dân số.
Gen Z Việt Nam có khoảng 15 triệu người, chiếm 25% lực lượng lao động chính của đất nước
Thế hệ Z là thế hệ kế tiếp của thế hệ Gen Y (Millennials) và trước thế hệ Alpha (α), gen Z chính là con cái của thế hệ X (sinh ra từ năm 1965 đến 1979).
Tại sao gọi là Gen Z?
Sau khi biết Gen Z là gì? Thì chúng ta cùng hiểu thêm tại sao lại được gọi là Gen Z ?
Những người sinh năm từ 1995 đến năm 2012, là thế hệ kế sau gen Y nên được gọi là thế hệ Z hay Gen Z. Thuật ngữ Gen Z xuất hiện đầu tiên trong một bài báo xuất bản vào tháng 9 năm 2000.
Thế hệ Z (Gen Z) được được sinh ra trong thời đại bùng nổ Internet nên được tiếp cận với công nghệ ngay từ nhỏ. Gen Z được mệnh danh là công dân của thời đại số, có tư duy về tiền tệ, kinh tế, và được kỳ vọng là thế hệ vàng góp phần thay đổi và kiến tạo thế giới mới phát triển trong tương lai.
Phân loại độ tuổi một số thế hệ khác
Ngoài thế hệ thế hệ Z, với những phân loại độ tuổi khác còn có những thế hệ khác như:
- Thế hệ Alpha (α): Nhóm người có độ tuổi từ 8, sinh ra từ năm 2013 – 2025.
- Thế hệ Y hay thế hệ Millennials: Nhóm người có độ tuổi từ 27-41, sinh ra từ năm 1980 – 1994.
- Thế hệ Xennials (Thế hệ vi mô, Catalano hay Oregon Trail): Nhóm người có độ tuổi từ 26-36, sinh ra từ năm 1975 – 1985.
- Thế hệ X (Generation X, Latchkey, Baby Bust, thế hệ MTV hay Gen X): Nhóm người có độ tuổi từ 42-56, sinh ra từ năm 1965 – 1979.
- Thế hệ Baby Boomer (Thế hệ bùng nổ dân số): Đây là nhóm người có độ tuổi từ 57-65, sinh ra từ năm 1946 – 1964
- Thế hệ Silent (Thế hệ im lặng): Nhóm người có độ tuổi từ 76-96, sinh ra từ năm 1925 – 1945
- Thế hệ The Greatest (Thế hệ vĩ đại nhất): Nhóm người có độ tuổi từ 97-111, sinh ra từ năm 1910 – 1924
- Thế hệ The Interbellum (Thế hệ giữa chiến tranh): Nhóm người có độ tuổi từ 108-120, sinh ra từ năm 1901 – 1913
- Thế hệ The Lost (Thế hệ đã mất, thế hệ lạc lõng): Nhóm người có độ tuổi từ 106-131, sinh ra từ năm 1890 – 1915.
Đặc điểm của Gen Z Việt Nam
Có thể thấy rằng, hiện tại, thế hệ gen Z in Vietnam chủ yếu là những người thuộc thế hệ trẻ. Mặc dù chỉ chiếm khoảng 1/3 dân số của cả nước nhưng gen Z có tầm ảnh hưởng lớn tới đời sống xã hội hiện nay với nhiều đặc điểm nổi bật như:
Được tiếp xúc và sử dụng công nghệ từ rất sớm
Vì sao Gen Z còn được gọi là iGen? Lý do là bởi gen Z có năm sinh từ khoảng 1996 trở đi, thì đến 1997 Internet đã vào Việt Nam. Kế đến là sự xuất hiện của Facbook (2004), Youtube (2005), hay điện thoại iPhone (2007).
Toàn bộ cuộc sống của Gen Z từ khi sinh ra đã có liên quan tới Internet
Sinh ra trong thời đại bùng nổ Internet, đa số các bạn trẻ thuộc thế hệ Z Việt Nam cảm thấy rất thoải mái và dễ dàng bắt kịp với xu hướng mới của công nghệ, Internet và các phương tiện truyền thông xã hội như Facebook, Tiktok, Google, Youtube, Instagram…
Yêu thích đồ công nghệ, đặc biệt là smartphone
Theo khảo sát mới đây từ Apota, có tới 39% gen Z ưu tiên sử dụng các ứng dụng trên điện thoại mà ít quan tâm đến phiên bản web trực tuyến.
Thích các nội dung tương tác
Các nội dung tương tác trên nền tảng mạng xã hội như Live Stream được gen Z Việt Nam sử dụng phổ biến và đặc biệt yêu thích trong thời gian gần đây. Khác với các thế hệ trước thường thích đọc báo hay xem truyền hình.
Tạo xu hướng mới
Không chỉ bắt kịp với những xu hướng mới trên thế giới, chính gen Z đang trở thành những người tạo nên xu hướng, tiên phong cho những trào lưu mới của xã hội.
Những trend gen Z in Vietnam tạo ra không chỉ ảnh hưởng đến người trong độ tuổi của họ mà sức ảnh hưởng đó còn lan những người sinh ra ở giai đoạn về trước. Nhiều câu nói trở thành trào lưu cửa miệng, xuất hiện cả trong các chương trình giải trí trên TV hay các chương trình quảng cáo.
Ảnh hưởng đến tiêu dùng
Gen Z tạo sức ảnh hưởng lớn đến thị trường tiêu dùng hiện nay. Dù đây là thế hệ chưa tạo ra nhiều tiền khi phần lớn người trong nhóm tuổi này bắt đầu đi làm và số tiền kiếm ra cũng không quá lớn. Tuy nhiên, Gen Z years lại nắm quyền chính trong quyết định tiêu dùng, có thể họ chính là người quyết định xem gia đình mình sẽ mua bàn ghế loại nào, nên sắm thêm những món đồ gì hay màu sơn trong nhà phải là màu nào. Đây là thế hệ có chính kiến cao và họ có sức ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của những người nắm giữ tài chính trong gia đình
Theo Food Industry Executive năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch Covid, 52% Gen Z không có khả năng mua sắm trực tiếp, trong khi 34% có ý định duy trì tỷ lệ mua sắm trực tuyến của họ ngay cả khi đại dịch đã qua.
Sở thích ăn uống của Gen Z
Sở thích ăn uống của thế hệ Z hướng đến thực phẩm tiêu dùng nhanh. Một nghiên cứu chỉ ra rằng Gen Z rất có ý thức về sức khỏe bản thân trong việc lựa chọn thực phẩm, với 67% trong số họ xem xét thành phần dinh dưỡng có trong thực phẩm trước khi ăn, 23% Gen Z nói rằng họ thích món khai vị và đồ ăn nhẹ hơn là những bữa ăn thông thường.
Theo American Egg Board, sự lựa chọn thực phẩm của Gen Z phụ thuộc vào ba yếu tố: Mạng xã hội, sự tiện lợi và sức khỏe dinh dưỡng. Họ cũng chuộng xu hướng ăn chay healthy hơn, trái ngược với thế hệ tiền nhiệm Millennial
Vì vậy, các thương hiệu tại Việt Nam đang cố gắng nắm bắt insight các “thượng đế Gen Z” của mình để bắt kịp các xu hướng mới trong sáng tạo và cách phục vụ món ăn.
Sức mạnh của review
Là thế hệ được sinh ra trong kỷ nguyên số và định hình bởi Internet, người tiêu dùng thế hệ Z coi trọng các bài đánh giá sản phẩm trực tuyến trước khi đưa ra quyết định mua hàng.
Theo Social Media Link, 96% Gen Z Vietnam thường dành thời gian để đọc các bài đánh giá (review) hoặc khuyến nghị về sản phẩm mà họ đang cân nhắc mua. Cũng giống như sở thích ăn uống ở mục trên, chính là việc tìm hiểu thông tin và chịu ảnh hưởng bởi mạng xã hội. Bên cạnh việc sử dụng các trang web truyền thông , mạng xã hội nổi tiếng, các bài đánh giá trực tuyến cũng phổ biến trong giới trẻ gen Z với gần 8/10 người đọc chúng trước khi xác lập giao dịch mua hàng.
Xu hướng này đã cho thấy tầm quan trọng của những bài “review” của người tiêu dùng. Cũng từ xu hướng này, một nghề mới chính là reviewer đang cực kỳ phát triển và thu hút được nhiều bạn trẻ. Với những bài viết chân thực kèm hình ảnh, video minh họa độc đáo, các reviewer đang góp một phần không nhỏ tạo nên xu hướng tiêu dùng của gen Z.
Khả năng độc lập trong học tập và tư duy sáng tạo
Gen Z là thế hệ được đánh giá có khả năng tự học tốt hơn nhiều so với gen Y và gen X Lý do là bởi thế hệ này được tiếp xúc từ sớm với internet, nhiều nguồn tài liệu trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, họ được hưởng môi trường giáo dục năng động, sáng tạo với nhiều cái mới kết hợp,. Hơn thế nữa, với khả năng tư duy sáng tạo nên Gen Z có thể làm ra nội dung tốt và độc đáo.
Thích phiêu lưu với những trải nghiệm mới
Thế hệ Z years thích trải nghiệm điều mới lạ trong cuộc sống, đặc biệt là những trải nghiệm thương hiệu mới. Theo một nghiên cứu mới đây, có đến 40% người thuộc thế hệ Z luôn sẵn lòng thử các trải nghiệm thương hiệu mới ngay cả khi họ đã thường xuyên sử dụng một thương hiệu quen thuộc. Chính đặc điểm này của gen Z đã trở thành một cơ hội rất lớn cho các thương hiệu thu hút thế hệ này. Hơn nữa, sự trung thành của thế hệ gen Z đối với một thương hiệu là khá thấp do bản tính tò mò và sự ngẫu hứng của họ.
Quan tâm đến sức khoẻ tâm lý
Biến đổi khí hậu, suy thoái kinh tế, dịch b.ệ.n.h triền miên đã khiến Gen Z Vietnam trở thành thế hệ cảm nhận được sự tác động tiêu cực nhiều hơn từ xã hội so với những thế hệ tiền nhiệm của họ. Chính tác động từ xã hội đã làm các bạn trẻ gen X có nhiều hơn khả năng chịu những ảnh hưởng xấu về sức khỏe tâm lý.
Trước đại dịch Covid, một nghiên cứu cho thấy rằng nhiều người thuộc thế hệ Z hay bị lo lắng và căng thẳng. Tuy nhiên, những nghiên cứu sau đó chỉ ra dấu hiệu khả quan hơn khi cho thấy mức độ căng thẳng của Gen Z dường như đã giảm xuống, điều này có thể đến từ sự chuyển dịch chung của thế giới sang làm việc từ xa và nhịp độ cuộc sống diễn ra chậm giúp họ cảm thấy thoải mái hơn. Tuy nhiên, một nghiên cứu của Deloitte năm 2020 lại chỉ ra 48% Gen Z luôn cảm thấy lo lắng hoặc căng thẳng
Trong một nghiên cứu trước đó, khoảng 58% gen Z cho biết họ đang chán nản hoặc buồn bã và 55% cảm thấy thiếu hụt hứng thú, động lực hoặc nguồn năng lượng. Thế hệ Z được xem là khá nhạy cảm nhất với những thay đổi trong cuộc sống và chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với mỗi tác động. Chính vì thế, bên cạnh sức khoẻ của thể chất, sức khỏe tâm lý luôn được thế hệ Z ưu tiên hàng đầu. Gen Z coi trọng các hoạt động giải trí và đa số có xu hướng ưa thích lối sống work-life balance, cân bằng giữa công việc và các hoạt động vui chơi giải trí.
Vậy là bài viết đã giúp các bạn hiểu được gen Z là gì rồi đúng không nào? Giờ thì bạn đã xác định được mình có phải là gen Z không? Để tự đánh giá, nạn nghĩ gen Z có ưu và nhược điểm gì so với các thế hệ trước? Hãy để lại ý kiến trao đổi tại phần comment phía dưới nhé!
Xem thêm >>> WordPress là gì? Giải thích tất cả những thuật ngữ về WordPress
Xem thêm >>> Kim tứ đồ là gì? Ý nghĩa của kim tứ đồ đối với con người
Xem thêm >>> Đòn bẩy là gì? Đòn bẩy tài chính trong chứng khoán tác dụng gì?
