Phun xăng điện tử là gì?
Hệ thống phun xăng điện tử có tên gọi tắt là EFi hoặc Fi (được viết tắt của từ Electronic Fuel Injection hoặc Fuel Injection). Đây là một thuật ngữ vô cùng quen thuộc với những người đã sử dụng xe máy hiện nay.
Phun xăng điện tử là một hệ thống hòa khí mới, khi xe sử dụng hệ thống phun xăng điện tử sẽ không sử dụng bộ chế hòa khí (bình xăng con). Theo đó phun xăng điện tử là sử dụng một khối hệ thống tinh chỉnh và điều khiển điện tử để can thiệp vào các bước phun nhiên liệu vào buồng đốt thiết bị và động cơ từ đó nhằm tối ưu hóa quá trình sử dụng nhiên liệu.
Phân loại hệ thống phun xăng điện tử EFI
Hiện nay, hệ thống EFI được chia làm 3 loại chính là:
- Hệ thống phun xăng đơn điểm (Single Point Injection – SPI): là dùng một vòi phun trung tâm để thay thế cho bộ chế hoà khí. Vòi phun này sẽ được đặt ngay trước bướm ga và sản sinh ra khí hỗn hợp trên đường nạp. SPI có cấu tạo khá đơn giản, chi phí chế tạo rẻ nên thường thấy sử dụng ở những dòng xe nhỏ.
- Hệ thống phun xăng điện tử hai điểm (BiPoint Injection – BPI): đây là hệ thống phun xăng được tăng cấp từ hệ phun nhiên liệu sử dụng đơn điểm. Hệ thống này được thiết kế 2 vòi phun đặt sau bướm ga nhằm tăng thêm nhiên liệu hoạt động. BPI không được sử dụng nhiều do không có quá nhiều nổi bật so với SPI.
- Khối hệ thống phun xăng điện tử đa điểm (MultiPoint Injection – MPI): Mỗi xi-lanh sẽ được trang bị một vòi phun xăng điện tử riêng lẻ đặt ngay trước xupap. Hệ thống vòi phun này sẽ được lấy tín hiệu từ góc quay trục khuỷu để xác định thời điểm phun đúng lúc.
Cơ cấu, nguyên lý hoạt động và nhiệm vụ của phun xăng điện tử
Cấu tạo
Phun xăng điện tử được cấu tạo bởi 3 bộ phận chính là:
– Các cảm biến: có nhiệm vụ thu thập các số liệu khác nhau trên động cơ và trả về cho bộ phận điều khiển điện tử để bộ phận này tổng hợp và đưa ra các xử lý đúng đắn. Các cảm biến sẽ bao gồm: cảm biến vòng tua, nhiệt độ không khí, cảm biến nhiệt độ động cơ, …
– Bộ phận điều khiển điện tử:
Chi tiết quan trọng nhất của bộ phận điều khiển điện tử là hệ thống điều khiển trung tâm (ECU). ECU sẽ tiếp nhận thông tin từ các cảm biến, sau khi thông tin được xử lý thì bộ phận này sẽ phát tín hiệu tới vòi phun để phun một lượng nhiên liệu vừa đủ tỷ lệ với lượng khí nạp. Đây chính là yếu tố quan trọng giúp những dòng xe sử dụng hệ thống này có thể tiết kiệm nhiên liệu.
– Các bộ phận chấp hành điều khiển:
Bộ phận chấp hành điều khiển bao gồm các cơ cấu chính như kim phun, bơm xăng làm nhiệm vụ thực hiện các lệnh điều khiển từ bộ phận điều khiển điện tử, giúp bơm nhiên liệu vào buồng đốt.
Nguyên lý hoạt động hệ thống phun xăng điện tử
Nguyên lý hoạt động cơ bản của phun xăng điện tử là sử dụng một hệ thống điều khiển điện tử để có thể can thiệp vào quá trình phun nhiên liệu vào buồng đốt của động cơ từ đó giúp tiết kiệm nhiên liệu một cách hiệu quả nhất.
Trong đó, bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống này là bộ xử lý trung tâm (ECU). Bộ phận này sẽ phải thực hiện tiếp nhận thông tin và xử lý theo một chương trình đã định sẵn. Trước đó hệ thống này đã được cài đặt các thông số chuẩn về lưu lượng khí nạp, vị trí bướm ga, thành phần oxy trong khí thải…để ECU có thể quản lý, tính toán và xử lý lượng nhiên liệu cung cấp để phun vào xilanh
Điểm nổi bật của công nghệ phun xăng điện tử
– Hệ thống FI phun xăng điện tử có cấu tạo tương đối phức tạp với bơm phun nhiên liệu, bộ điều khiển điện tử ECU và hệ thống cảm biến. Điều này có nghĩa là nếu một trong những bộ phận của hệ thống gặp phải sự cố thì toàn bộ hệ thống sẽ ngừng hoạt động và để có thể sửa/ thay phun xăng điện tử thì người lái xe bắt buộc phải mang xe đến cơ sở bảo hành để kiểm tra, xác định nguyên nhân. Và tất nhiên, do việc sửa chữa có nhiều phức tạp nên chi phí cũng tốn kém hơn.
– Nếu với những dòng xe sử dụng bộ chế hòa khí thì cần có thời gian nhất định để làm ấm động cơ trước khi khởi động. Trong khi đó, với công nghệ phun xăng điện tử, dù trong thời tiết lạnh giá, chỉ cần bấm khởi động là xe có thể hoạt động ngay lập tức.
– Khác với bộ chế hòa khí, hệ thống phun xăng điện tử có thể tạo nên những hòa khí có tỉ lệ gần ngưỡng lý tưởng ở tất cả các xi-lanh. Điều này có nghĩa hòa khí ở các buồng đốt đều sẽ cháy hết, qua đó sinh công tối đa trong khi lượng nhiên liệu tiêu thụ vừa đủ, tránh gây lãng phí nhiên liệu.
– Hệ thống phun xăng điện tử EFI còn có thể điều chỉnh lượng xăng theo từng chế độ vận hành của động cơ. Cụ thể như: ở kỳ khởi động, hòa khí cần nhiều xăng để cháy thì hệ thống sẽ phun xăng nhiều hơn. Khi động cơ đã hoạt động ổn thì thì hệ thống sẽ điều chỉnh sao cho nhiên liệu được cung cấp ở mức vừa đủ.
Vì sao nên vệ sinh hệ thống phun xăng điện tử?
Tại sao nên vệ sinh kim phun xăng điện tử
– Khác với những dòng xe sử dụng bộ chế hòa khí, nhiên liệu được hòa lẫn không khí phun vào buồng đốt. Đối với những xe phun xăng điện tử FI, lượng nhiên liệu sẽ được đưa tới ống nạp và hòa trộn với không khí bằng kim phun hay còn gọi là vòi phun nhằm kiểm soát lượng nhiên liệu khi xe nổ máy
– Hiện nay, các loại xăng được sử dụng làm nhiên liệu chính có độ tinh lọc chưa cao, chứa nhiều tạp chất vì vậy sử dụng trong thời gian dài sẽ tích lượng tạp chất lớn làm tắc nghẽn kim phun. Gây ảnh hưởng đến quá trình nạp nhiên liệu cho động cơ, làm giảm hiệu suất của động cơ và lãng phí lượng xăng lớn
– Vì vậy cần vệ sinh kim phun xăng điện tử vì để hạn chế những sự cố sau:
- Tắc kim phun (vòi phun) dẫn tới xe chết máy
- Xe bị giật mạnh mỗi khi tăng tốc dẫn tới các bộ phận trong động cơ nhanh bị bào mòn, tác động đến hệ thống phanh và lượng khí thải ra môi trường
- Kim phun ứ đọng tạp chất dẫn đến quá trình nạp nhiên liệu bị ảnh hưởng có thể gây tốn xăng.
Ngoài ra khi vệ sinh kim phun xăng còn mang lại nhiều lợi ích khác như:
- Đề máy dễ dàng hơn
- Tăng tốc hoặc giảm tốc mượt mà hơn
- Tăng tuổi thọ của động cơ
- Hạn chế tiêu hao nhiên liệu và sản sinh ít khí thải ra môi trường
Khi nào nên vệ sinh kim phun xăng điện tử
Theo các chuyên gia đến từ các hãng xe khuyến cáo, sau khi xe chạy được quãng đường từ 12 000 km đến 15 000 km thì người dùng nên tiến hành vệ sinh kim phun xăng điện tử tùy thuộc vào tần suất chạy xe nhiều hay ít, thường xuyên tăng tốc, giảm tốc hay loại nhiên liệu sử dụng cho xe. Khi mang xe đi bảo dưỡng hoặc kiểm tra định kì, bạn có thể yêu cầu thợ kỹ thuật kiểm tra hệ thống phun xăng điện tử để đưa ra những phương án bảo dưỡng tiếp theo.
Thay mới và vệ sinh kim phun xăng điện tử giá bao nhiêu?
Vệ sinh, súc rửa vòi phun xăng điện tử giá bao nhiêu
Hiện nay tại những trung tâm bảo dưỡng xe, dịch vụ súc rửa, vệ sinh kim phun xăng điện tử FI trên xe máy rất phổ biến. Có nhiều công nghệ hiện đại được áp dùng với những loại máy móc giúp tối giản hóa thao tác của người thợ kỹ thuật nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả làm sạch và không gây ảnh hưởng đến kim phun/vòi phun.
Trung bình chi phí súc rửa kim phun xăng dao động từ 90 000 – 100 000 đồng.
Đặc biệt vệ sinh kim phun xăng điện tử Honda, Suzuki hoặc Vespa có giao cao hơn, giao động từ 150 000 – 200 000 đồng.
Vệ sinh phun xăng điện tử ở đâu? Lời khuyên của tôi là bạn nên mang xe đến các trung tâm bảo dưỡng sửa chữa chính hãng hoặc ủy quyền dòng xe bạn đang sử dụng để vệ sinh kim phun. Việc vệ sinh tại trung tâm của hãng sẽ đảm bảo hiệu quả bởi các loại máy móc chuyên dụng và quy trình kiểm tra, tiến hành đạt chuẩn.
Bộ phun xăng điện tử giá bao nhiêu
Thay phun xăng điện tử giá dao động từ 700 000 – 2 000 000 đồng tùy vào loại xe là dòng xe tay ga hay xe số. Bạn có thể tham khảo mức giá niêm yết bộ phận kim phun này tại các hãng xe hoặc các đại lý phân phối chính hãng để tìm được sản phẩm tốt và mức giá chuẩn.
Đến đây rồi, hy vọng bài viết đã làm rõ được khái niệm phun xăng điện tử là gì, cũng như giúp các bạn hiểu rõ hơn về hệ thống phun xăng điện tử. Mong rằng với những chia sẻ trên của chúng tôi đã giúp bạn có thêm những kiến thức hữu ích trong cuộc sống.
