Hiệu ứng nhà kính thường xuyên được đề cập trong thời gian gần đây. Báo hiệu vấn đề cấp thiết, mang tính chất toàn cầu cần được đặc biệt quan tâm. Ảnh hưởng của hiệu ứng nhà kính đến toàn nhân loại thực sự khủng khiếp nếu không kịp thời được ngăn chặn. Vậy hiệu ứng nhà kính là gì, vì sao lại trở thành vấn đề toàn cầu như hiện nay?
Hiệu ứng nhà kính là gì?
Hiệu ứng nhà kính trong tiếng Anh là Greenhouse Effect. Đây là hiện tượng trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời xuyên qua tầng khí quyển và chiếu xuống mặt đất.
Khi bức xạ mặt trời này chiếu xuống sẽ làm cho mặt đất hấp thu và nóng lên. Sau đó, từ mặt đất sẽ bức xạ lại bước sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thu làm cho không khí nóng lên.
Sẽ không xảy ra vấn đề gì nếu như lượng nhiệt này luôn ổn định, Trái Đất sẽ luôn ở trạng thái cân bằng. Tuy nhiên, trên thực tế, lượng nhiệt này lại tăng quá nhiều trong bầu khí quyển mà không thể thoát đi, khiến cho Trái Đất nóng lên không ngừng.
Hiệu ứng nhà kính gồm những loại nào?
Hiệu ứng nhà kính được chia làm 2 loại là Hiệu ứng nhà kính khí quyển và hiệu ứng nhà kính nhân loại
Hiệu ứng nhà kính khí quyển
Hiệu ứng nhà kính khí quyển xảy ra khi các tia bức xạ sóng ngắn của Mặt trời xuyên qua bầu khí quyển đến mặt đất và được phản xạ trở lại bằng các bức xạ sóng dài.
Như chúng ta đã biết, năng lượng từ mặt trời là bức xạ có bước sóng ngắn. Vì vậy, nó dễ dàng xuyên thủng tầng ozon và khí CO2 đế tới mặt đất.
Nhưng ngược lại, bức xạ nhiệt từ mặt đất là bước sóng dài và không thể xuyên qua lớp khí CO2. Từ đó, CO2 và hơi nước hấp thụ lại. Điều này khiến Trái đất có một bầu khí quyển bao quanh.
Lớp CO2 này như một lớp kính giữ nhiệt lượng tỏa ngược vào vũ trụ của Trái đất trên quy mô toàn cầu. CO2 còn được gọi là khí nhà kính. Ngoài ra còn có các khí khác trong khí quyển như Metan, CFC, Nox.
Hiệu ứng nhà kính nhân loại
Ngay khi Trái đất mới hình thành, chỉ một số sự sống có thể xuất hiện và phát triển nhờ vào thành phần điôxít cacbon trong bầu khí quyển thời nguyên thủy cao hơn. Theo thời gian, cường độ của các tia bức xạ tăng dần lên.
Đồng thời, thông qua sự quang hợp, trái đất bắt đầu xuất hiện cây cỏ giúp lấy đi một phần khí dioxit cacbon trong không khí, tạo nên khí hậu tương đối ổn định.
Trong vòng 100 năm trở lại đây, dưới tác động của con người, sự cân bằng này bị tác động nặng nề. Sự thay đổi nồng độ của các khí nhà kính làm nhiệt độ tăng thêm 2 độ C. Điển hình của sự mất cân bằng này là lượng khí dioxit cacbon tăng thêm 20% và khí metan tăng lên 90%.
Nguyên nhân hiệu ứng nhà kính
Các phương tiện truyền thông thường xuyên nhắc về khí CO2 chính là nguyên nhân chính tăng hiệu ứng nhà kính bởi:
- Hiệu ứng nhà kính như đã nói, xuất phát từ việc bức xạ mặt trời xuyên qua tầng khí quyển rồi chiếu xuống mặt đất. Sau khi hấp thụ bức xạ sẽ khiến cho mặt đất bị nóng lên, bức xạ sóng dài vào khí quyển để khí CO2 hấp thu hết mà không thể thoát ra ngoài khiến cho nhiệt độ không khí tăng lên.
- Khí CO2 trong khí quyển được ví như tấm kính dày bao phủ trái đất, chúng sẽ làm cho trái đất không khác gì một nhà kính lớn. Theo nghiên cứu, hiệu ứng này làm cho trái đất nóng lên 38 độ C.
- Theo tính toán của các nhà khoa học, đến khoảng nửa thế kỷ sau, nhiệt độ của trái đất sẽ tăng lên khoảng 1,5 – 4,5°C.
Vậy, vì sao khí CO2 ngày càng tăng?
Hiện tượng hiệu ứng nhà kính xảy ra ngày càng nhiều bởi các hoạt động sinh hoạt, khai thác rừng bừa bãi của con người,…và nhiều hoạt động khác gây ô nhiễm môi trường.
Ngoài khí CO2, còn có các khí gây hiện tượng hiệu ứng nhà kính khác như: khí CH4, CFC, SO2, metan, ozon, các halogen và hơi nước.
Hậu quả của hiệu ứng nhà kính
Nghiên cứu của các nhà khoa học cho rằng hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu có mối liên hệ mật thiết với nhau. Cụ thể, khi hiện tượng hiệu ứng nhà kính vượt mức cho phép sẽ làm tăng nhiệt độ trái đất, dẫn đến sự thay đổi khí hậu trong nhiều thập kỷ, thập niên và gây mất cân bằng hệ sinh thái.
– Đối với con người
Hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, gây ra nhiều bệnh dịch mới, hệ miễn dịch của con người cũng bị suy giảm.
Đặc biệt, sử thay đổi nhiệt độ và thời tiết nắng mưa thất thường khiến các vi khuẩn và mầm bệnh lạ xuất hiện..
– Đối với động thực vật
Sự nóng lên toàn cầu khiến hệ sinh thái, động thực vật bị thay đổi điều kiện sống. Nhiệt độ tăng cao ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống, khiến nhiều loại động vật không thích ứng được và dần dần bị tuyệt chủng
Thời tiết khô hanh làm nạn cháy rừng tăng cao, dẫn đến tài nguyên rừng ngày càng cạn kiệt.
– Tài nguyên biển
Hiệu ứng nhà kính khiến Trái đất nóng lên, làm tan băng ở hai cực khiến nước biển dâng cao, diện tích đất bị thu hẹp, nhiều làng mạc bị nhấn chìm.
– Đối với nguồn nước
Số lượng và chất lượng nguồn nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đặc biệt, vào mùa khô, nắng nóng kéo dài gây hạn hán, cạn kiệt nguồn nước ngầm, con người thiếu nước để sinh hoạt, tưới tiêu, sản xuất,…Mùa mưa thì lũ lụt triền miên, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống và kinh tế.
Biện pháp giảm hiệu ứng nhà kính
Để giảm thiểu tối đa hiệu ứng nhà kính, mỗi người cần thực hiện các biện pháp dưới đây:
- Bảo vệ rừng, trồng rừng, ngăn tình trạng chặt phá rừng
- Tích cực sử dụng các nguồn năng lượng tự nhiên như: gió, mặt trời và hạn chế dùng nhiên liệu hóa thạch
- Tiết kiệm nước, điện, và các loại tài nguyên
- Nâng cấp cơ sở hạ tầng bằng cách xây dựng công trình nhà ở, đường sá giao thông thuận tiện để giảm thiểu khí thải
- Chuyển đổi mô hình trồng trọt sang trồng các loại cây ngắn ngày,…
- Sử dụng các phương tiện giao thông công cộng thay vì phương tiện cá nhân như xe máy, xe ô tô
- Thực hiện các biện pháp xử lý và bảo vệ môi trường, cách chuyển hóa khí Metan, CO2,…thành các chất khí có lợi.
- Tuyên truyền, vận động các cá nhân, gia đình và đơn vị hiểu rõ về nguyên nhân cũng như hậu quả của hiệu ứng nhà kính để có các biện pháp tích cực bảo vệ môi trường.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu được hiệu ứng nhà kính là gì, nguyên nhân, hậu quả cũng như các biện pháp giảm hiệu ứng nhà kính đơn giản mà ai trong chúng cũng có thể thực hiện. Hãy nâng cao ý thức cá nhân để môi trường sống của chúng ta luôn xanh, sạch và an toàn nhé!
